ایران و پاکستان و فرصت‌های یک حمایت قوی
در پرتو اهمیت منطقه‌گرایی و تلاش برای تحقق جهان چندقطبی، سیاست همسایگی در صدر اولویت‌های سیاست خارجی ایران قرار گرفته است. طبیعی است که در همین چارچوب، توسعه روزافزون روابط با ۱۵ کشور همسایه ایران در سال‌های اخیر به یکی از ستون‌های اصلی سیاست خارجی در دولت‌ها تبدیل شود. اما به‌طور خاص در مورد اهمیت سفر آقای پزشکیان به پاکستان باید اجمالا درکی از اهمیت روابط راهبردی دو طرف ترسیم کرد.
رابطه ایران و پاکستان بر هویت مشترکی مبتنی است؛ پاکستان خود را بخشی از گهواره تمدن ایرانی می‌داند و در این سو، ایران نیز چنین نگاهی به قلمرو شرقی خود دارد. اصطلاح «ایران شرقی» نیز به همین دلیل به کار می‌رود؛ ایران شرقی بیانگر یک جغرافیای هویتی فراتر از مرزهای سیاسی کنونی ایران است. بنابراین، اهمیت روابط تهران و اسلام‌آباد گذشته از مؤلفه جغرافیا، از عناصر هویتی (فرهنگی و تاریخی) هم وام می‌گیرد؛ براساس همین قرابت جغرافیایی ــ هویت است که ایران در زمان رژیم گذشته، اولین کشوری بود که دولت پاکستان را به رسمیت شناخت و متقابلا پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز، پاکستان اولین کشوری بود که جمهوری اسلامی ایران را به رسمیت شناخت.علاوه بر این موارد، درزمان جنگ ایران و عراق، ایران از آنجا که به پاکستان اعتماد داشت نیروهای خود را از مرزهای شرقی تخلیه و به سمت مرزهای عراق که نیاز بیشتری وجود داشت، منتقل کرد. این بیانگر میزان اعتماد بین دو کشور است.همچنین، زمانی که پاکستان آزمایش‌های اتمی انجام داد و کشورهای دیگر این کشور را تحریم کردند، ایران تنها کشوری بود که از پاکستان حمایت کرد. چه در دوران رژیم گذشته وچه در دوره پس از انقلاب اسلامی، ایران در درگیری‌های میان هند و پاکستان همواره جانب پاکستان را گرفته است. بنابراین باید توجه داشت که سفر رئیس‌جمهور در یک بستر تاریخی و فرهنگی غنی شکل می‌گیرد اما درارتباط با مسائل باید به مواضع اخیر دولت پاکستان در جریان جنگ تحمیلی ۱۲روزه توجه داشت. هیچ کشوری به اندازه پاکستان ازایران به این حد حمایت به عمل نیاورد.قدردانی از این حمایت قوی و بهره‌برداری عملی از فرصت‌های ناشی از آن، بی‌تردید، طبیعتا مهم‌ترین هدف سفر دکتر پزشکیان به پاکستان است. یکی از فرصت‌های موجود میان ایران و پاکستان، مبادلات تجاری، به‌ویژه در حوزه کشاورزی است و پاکستان نیز می‌تواند از این فرصت بهره‌برداری کند. علاوه بر این، یکی از چالش‌های موجود میان دوکشور، موضوع خط لوله گازاست واحتمالا رئیس‌جمهور در این سفر درباره آن با مقامات پاکستانی گفت‌وگو خواهد کرد. یکی دیگر از چالش‌های موجود در روابط دو کشور شرارت‌های تروریستی است که نیازمند مدیریت مشترک و هماهنگی‌های راهبردی بوده، چراکه این مسائل می‌تواند باعث سوءتفاهماتی شود و در نتیجه، بر روابط اقتصادی دو کشور تأثیر منفی بگذارد. با توجه به فضای به‌وجود آمده در روابط دو کشور بعد از جنگ ۱۲ روزه، امید است سفر آقای پزشکیان سرآغاز دور دیگری از تلاش‌ها برای ارتقای هرچه بیشتر روابط میان این دو کشور بزرگ اسلامی باشد، چراکه این روابط هنوز منطبق بر ظرفیت‌ها و استعدادهای دو طرف، توسعه نیافته است.
